Koncepcja wolności osobistej

Można słowom „obyczajowość, wstydliwość” nadać prostszy sens rozumiejąc je jako tendencję dwojga ludzi do zachowania pełnej prywat ności, do ukrycia swoich związków intymnych – cielesnych i duchowy' – przed osobami trzecimi (por. Freud, 1967, s. 279). Można z tym zgodzić, ale wtedy chodzi właściwie nie o obyczajność, lecz o wolność indywidualną jednostlS.

Koncepcja wolności osobistej jednostki jako przedmiotu zamachu przestępczego jest dość obiegowa w doktrynie, choć na jej tle po- jawia się wiele wątpliwości i kontrowersji. Pamiętajmy, że rozróżniamy wolność „od” (negatywna wolność) i wolność „do” (pozytywna – Fromm Ucieczka od toolnoici, 1970). Niektórzy wymieniają tu jeszcze wolność „ażeby…” Otóż nikt nie przeczy, że niektóre przestępstwa seksualne (jak zgwałcenie, wyzyskanie ciężkiej sytuacji, zależności itp.) są zamachem na wolność „od” przymusowego obcowania płciowego (przymusu co do partnera, sposobu obcowania płciowego itp.). Natomiast niektórzy kwestionują zasadniczo ideę wolności „do”, tj. do takiego modelu współżycia seksualnego, jaki jednostka sobie upodobała. Takiej swobody społeczeństwo bowiem jednostce nie przyznaje, poddając ją licznym restrykcjom, naciskowi licznych „tabu”. Z takim nastawieniem trudno się zgodzić. Tak jak w każdej innej sferze życia, i tu jednostka zachowuje wolność „do” wyboru takiego życia seksualnego, jakie jej odpowiada. Oczywiście tego zagadnienia nie można w żadnym razie upraszczać. Freud (1967) wywodzi, że wolność indywidualna nie jest dobrem kultury, która właśnie narzuca jednostce ograniczenia, że aspiracje do takiej wolności mogą mieć swe praźródlo w pierwotnej, ściśle biologicznej osobowości nieposkromionej. Tym samym wolność indywidualna może stanowić przejaw wrogość' względem kultury. Wszelako rozwój kultury skłania zarazem jednostkę do buntowania się przeciwko takim skrępowaniom jego wolności, jakie nie są podyktowane koniecznością życia społecznego, a przede wszystkim koniecznością gospodarczą (Freud, 1967). Odnosi się to i do sfery seksualnej życia jednostki, w której skrępowanie jej wolności osobistej „do” wyboru sposobu tego życia prowokuje bunt, który jest buntem przeciwko niesprawiedliwości (Freud, tamże).

Dodaj komentarz

Twój adres email nie zostanie opublikowany. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem *

Archiwa

Kategorie